ROLNICTWO
Rolnictwo Pomimo, że województwo podkarpackie wyróżnia się na tle kraju swoją specyfiką wynikającą z rozdrobnienia ziemi i przewagi ludności dwuzawodowej mieszkającej na wsi, to przestrzenne uwarunkowania działalności produkcyjnej nie są tutaj jednorodne.
Na zróżnicowanie to wpływają uwarunkowania przyrodnicze, społeczne, ekonomiczne oraz różna gęstość zaludnienia, a także niejednakowo silne oddziaływanie ośrodków miejskich na środowisko wiejskie. Położenie geograficzne, rzeźba terenu i bezwzględne położenie nad poziom morza silnie różnicują występujące warunki klimatyczne. Wydzielone jednostki fizjograficzne2 gminy różnią się układem zasobów wodnych, jakością gleb i przydatnością rolniczą. Teren górzysty o dużym nachyleniu stoków utrudnia prowadzenie  działalności rolniczej zwiększając koszty upraw nawet o 15%. Ogranicza to wybór kierunków produkcji determinując ich użytkowanie głównie w postaci łąk, pastwisk i lasów. Podkreślić należy, że niewątpliwym atutem gminy jest niski poziom skażenia środowiska naturalnego. Warunki te stwarzają duże możliwości pozyskiwania produktów ekologicznych poszukiwanych na rynkach krajowych i zagranicznych. Warunki wynikające z naturalnych walorów przestrzeni produkcyjnej pogarsza w znacznym stopniu niekorzystna struktura obszarowa gospodarstw rolnych i niekorzystny rozłóg pól. Przestrzenne zróżnicowanie warunków przyrodniczych obszaru gminy zdecydowało w dużym stopniu o stanie użytkowania gruntów, w strukturze których przeważają użytki rolne (63% powierzchni gminy) przy stosunkowo niskim udziale lasów (około 30%).
W Gminie Frysztak dominują gleby klasy IVa i Ivb (69% gleb). Znaczną pozycję (około 21%) zajmują także gleby klasy Ula i Illb. W Gminie Frysztak istnieje 1908 prywatnych gospodarstw rolnych. Przeważają gospodarstwa bardzo małe o powierzchni poniżej l ha (60%) przy poważnym udziale gospodarstw o powierzchni od 1-5 ha (36,5%). Gospodarstwa powyżej 5 ha mają niewielki udział (3,3%). Gmina Frysztak charakteryzuje się niekorzystnym rozłogiem pól. Średni obszar gospodarstwa składa się nawet z kilkunastu działek.
 Ważne znaczenie, przy ocenie efektywności gospodarowania, mają zasoby ziemi w przeliczeniu na l mieszkańca. Decydują one w dużej mierze o wyborze odpowiedniego poziomu intensywności wytwarzania i możliwościach eksportowych. W Polsce na l mieszkańca przypada średnio 0,49 ha użytków rolnych, w województwie podkarpackim 0,45 ha UR, a w gminie Frysztak 0,53ha UR. W Polsce średnio na l gospodarstwo przypada ok. 7 ha UR, co stanowi 82,1% powierzchni ogólnej gospodarstwa rolnego. W województwie podkarpackim średnio na gospodarstwo przypada 3,5 ha UR, natomiast w gminie Frysztak 2,98 ha UR. W większości gospodarstw produkcja ma wciąż wielokierunkowy, niewyspecjalizowany charakter. Dominuje uprawa zbóż oraz owoców miękkich, a w produkcji zwierzęcej chów bydła opasowego i trzody chlewnej.
Warunki ekonomiczne produkcji sprawiają, że na przestrzeni ostatnich lat systematycznie zmniejsza się powierzchnia użytków rolnych, jak również udział gruntów ornych w całkowitej powierzchni tych użytków, co jest wynikiem zmian ich użytkowania (przeznaczanie na użytki zielone, zalesianie, czasowe wyłączanie z produkcji, odłogowanie). Adaptacja produkcji rolnej do warunków rynkowych wymusiła obniżania kosztów produkcji poprzez jej ekstensyfikację, przede wszystkim ograniczenie stosowania nawozów, wapna nawozowego, środków ochrony roślin oraz nośników postępu biologicznego.
Trudna sytuacja ekonomiczna gospodarstw oraz systematycznie wzrastające ceny środków do produkcji rolnej doprowadziły do głębokiego spadku popytu na materiał siewny, który również jest czynnikiem mającym wpływ na poziom plonowania. Zagadnieniem rzutującym bezpośrednio na rozwój Regionu jest poziom wykształcenia mieszkańców. Niekorzystna struktura wykształcenia ludności gminy Frysztak utrudnia racjonalizację produkcji rolniczej, adaptację do warunków gospodarki rynkowej i reorientację zawodową. Różnice pomiędzy rolnictwem województwa podkarpackiego a rolnictwem reszty kraju polegają także na uwarunkowaniach demograficznych.
|
